Wiesław Burger, Wyższa Szkoła Morska w Szczecinie
Recenzenci:
Prof. dr hab. Andrzej Głowacki
ISSN: 0860-8806
Rok wydania: 1994
120 s., B5, oprawa miękka
Państwo niemieckie zwyciężone przez wielkie mocarstwa w 1945 roku zostało decyzją poczdamską podzielone na cztery strefy okupacyjne. Wzrost napięcia politycznego określonego jako „zimna wojna” doprowadził do powstania państwa zachodnio niemieckiego, a nieco później także wschodnioniemieckiego. Naród niemiecki w swej większości nie pogodził się z tym podziałem, jednak istniejąca sytuacja polityczna odsuwała nadzieje na ponowne zjednoczenie Niemiec i Niemców. Wielu polityków ze Wschodu i Zachodu odsuwało ten proces daleko w czasie. Granica na Łabie była granicą dwóch systemów politycznych.
Polityka M.Gorbaczowa, tzw. „pierestrojka”, przemiany w Polsce, a także tzw. jesień ludów w Europie środkowej poruszyły również społeczeństwo NRD. Ucieczki do RFN obywateli NRD, a także ich masowe manifestacje, krytykujące reżim państwa wschodnioniemieckiego oraz żądania zjednoczenia dwóch państw niemieckich, zrodziły nową sytuację polityczną. W zaistniałej sytuacji zwraca uwagę aktywność polityczna kanclerza H.Kohla, opowiadającego się za zjednoczeniem Niemiec.
Problem niemiecki był problemem nie tylko europejskim, ale i światowym. Wielkie mocarstwa posiadały określone prawa w tej kwestii. Różne były jednak stanowiska mocarstw wobec coraz bardziej realnego zjednoczenia Niemiec. Szczególne znaczenie miało stanowisko ZSRR. Zjednoczenie Niemiec było również nierozerwalnie związane z granicą na Odrze i Nysie. Także wiele państw europejskich sąsiadujących z Niemcami obawiało się ich żądań terytorialnych.
Konferencja „2+4”, tj. dwóch państw niemieckich i czterech wielkich mocarstw miała decydujące znaczenie w procesie zjednoczenia Niemiec. W konferencji tej, w kwestiach jej dotyczących, brała także udział delegacja polska. W dniu 20 września 1990 r. Bundestag i Izba Ludowa zatwierdziły zawarty 31 sierpnia 1990 r. między RFN i NRD traktat zjednoczeniowy. Droga do zjednoczenia Niemiec w dniu 3 października 1990 r. stanęła otworem. W dniu 12 października 1990 r. RFN i ZSRR zawarły porozumienie w sprawie wycofania wojsk radzieckich z obszaru pięciu landów i części Berlina a także warunków ich stacjonowania do 1994 r. Dnia 14 listopada 1990 r. w zawartym tekście Polska Rzeczpospolita i Republika Federalna Niemiec potwierdziły istniejącą granicę polsko-niemiecką. Polska i Niemcy weszły w nową Europę z nadzieją, że nigdy więcej nie dojdzie do powtórzenia historii.